De Stadsgenese als gids voor stedelijke ontwikkeling met oog voor water en bodem

Deltacommissaris Peter Glas heeft deze week in Amersfoort het eerste exemplaar van het boek ‘De stadsgenese’ in ontvangst genomen van de directeuren van Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). De bijeenkomst vond plaats in aanwezigheid van wethouders van de in het boek beschreven voorbeeldgemeenten Culemborg, Dordrecht, Middelburg, Nijmegen en Oegstgeest, en de dijkgraaf van Waterschap Rivierenland.

De ontwikkeling van steden sluit van oudsher aan op de natuurlijke dynamiek. In de ontwikkeling van de steden sinds eind 19e eeuw is de samenhang tussen de stad en de natuurlijke omgeving echter steeds minder herkenbaar. Het bestaande landschap wordt aan elke wens aangepast. Dat leidt tot eenvormigheid en gebrek aan identiteit. De biodiversiteit neemt af en de kwetsbaarheid voor klimaatverandering neemt toe.

Door de stadsgenese, ofwel de ‘wording’ of het ‘ontstaan’ van de stad te onderzoeken en integraal in beeld te brengen, wordt het vizier opnieuw gericht op de directe samenhang tussen de stedelijke ontwikkeling met de bodem en het water.

Deltacommissaris Peter Glas: “Het boek De Stadsgenese biedt - naast mooie voorbeelden in acht steden - een prima methodiek die door meer gemeenten in de praktijk kan worden opgepakt, met het water- en bodemsysteem als basis, met ‘building with nature’ én ‘building with culture’.”

Vergroot afbeelding Stadsgenese
Bron: 'De Stadsgenese'

Nieuwe basis

In het boek worden de geneses van acht steden gepresenteerd. Waterbeheerders, landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen, groenbeheerders, gemeentearcheologen, erfgoedmedewerkers, rioolbeheerders, bodemkundigen en milieubeheerders hebben hiervoor hun kennis bij elkaar gevoegd. Daarmee ontstaat een beter begrip van de bodem, de ondergrond en het watersysteem en wordt een nieuwe basis gelegd voor maatregelen en oplossingen voor klimaatadaptatie en identiteitsvolle stedelijke ontwikkeling.

In het boek wordt een methode aangereikt om een stadsgenese te beschrijven. Ook dient het als gids voor klimaatadaptatie en stedelijke ontwikkeling. De voorbeelden bieden een inspiratiebron voor de uitwerking van een genese voor eigen stad, dorp of omgeving voor waterschappen, gemeenten en andere organisaties. De publicatie is verkrijgbaar via STOWA. Een digitale uitgave is te downloaden via stadsgenese.nl.