Deltacommissaris bezoekt Amsterdam

Deltacommissaris Wim Kuijken heeft 10 september, samen met de stuurgroep van het Deelprogramma Nieuwbouw en Herstructurering, een werkbezoek gebracht aan Amsterdam.

De deltacommissaris werd ontvangen door wethouder Carolien Gehrels en de dijkgraaf van het waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Johan de Bondt. Tijdens het bezoek stond de vraag centraal hoe de opgaven waar Amsterdam voor staat, geborgd kunnen worden in het Deltaprogramma. Amsterdam valt namelijk niet binnen één van de deelprogramma’s van het Deltaprogramma, maar heeft wel te maken met opgaven op het gebied van waterveiligheid, zoetwater, IJsselmeerpeil en de klimaatbestendige stad.

Het bezoek begon met een wandeling op de Zeedijk. Hier stond het gezelschap stil bij meerlaagsveiligheid in de stad. De Zeedijk is een zogenoemde C-kering, dat wil zeggen een primaire kering die de grens vormt tussen dijkringen met verschillende beschermingsniveaus. In Amsterdam lopen deze keringen dwars door de stad en worden bovendien ook nog onderbroken door 14 historische sluisjes die in het geval van een calamiteit met de hand moeten worden gesloten. Aanpassing van deze keringen is extreem lastig en kostbaar, onder meer vanwege de moeilijke ruimtelijke inpasbaarheid.

Vergroot afbeelding Deltacommissaris bezoekt Amsterdam 1
Uitleg op de Zeedijk in Amsterdam

Vervolgens ging het per boot naar het NDSM-terrein in Amsterdam-Noord. Daar nam het gezelschap een kijkje op de Zaan-IJoevers, een goed voorbeeld van een gebied waar de meerlaagsveiligheidsbenadering meerwaarde heeft. Het gebied rondom het IJ en Noordzeekanaal is sterk in ontwikkeling. Het gebruik van de haventerreinen wordt geïntensiveerd. Door een compactere inrichting en slimme functiecombinaties zal het havengebied beter en intensiever benut kunnen worden. Daarnaast wordt een deel van de bedrijvigheid getransformeerd naar woon- en woon-werkgebieden. Deze transformatie en intensivering maakt het noodzakelijk om opnieuw naar de veiligheidsnormering te kijken en naar de mogelijkheden voor de toepassing van meerlaagsveiligheid. Het gebied Zaan-IJoevers is tevens een proeftuin vanwege het Deelprogramma Nieuwbouw en Herstructurering.

Het bezoek werd afgesloten in de wijk Watergraafsmeer, een stedelijk gebied gelegen in een diepe polder. Hier vond vorig jaar een proeftuin in het kader van het Deelprogramma Nieuwbouw en Herstructurering plaats. De proeftuin maakte deel uit van een groter programma, WATERgraafsmeer. In dit programma werken publieke en private partijen samen om innovatieve (klimaat)oplossingen te bedenken die leven, wonen en werken in de Watergraafsmeer verbeteren. Iedereen doet mee: gemeentelijke diensten, kennisinstituten, woningbouwcorporaties, ontwikkelaars, midden- en kleinbedrijf én bewoners. Dat maakt het programma uniek. Het leidt tot samenwerking tussen partijen die elkaar normaal gesproken niet zo snel opzoeken. Dat levert creatieve, innovatieve oplossingen op.

Vergroot afbeelding Deltacommissaris bezoekt Amsterdam 2
De Deltacommissaris neemt een kijkje in Amsterdam-Noord

Deltacommissaris Wim Kuijken gaf aan het een zeer waardevol bezoek te hebben gevonden: 'Amsterdam staat voor een flink aantal opgaven die rechtstreeks te maken hebben met wat we in het Deltaprogramma doen. Ik ga er dan ook zeker voor zorgen dat Amsterdam een goede plek krijgt binnen het Deltaprogramma. Daarover maak ik graag verdere afspraken met de wethouder en de dijkgraaf.'

VOICE-OVER: Amsterdam staat bekend om z'n vele grachten en waterwegen. 
Toch beseffen veel mensen niet wat de gevolgen zijn van een overstroming in de hoofdstad. 
De gemeente Amsterdam nodigde daarom de Deltacommissaris uit om aandacht te vragen voor de waterproblematiek waar de stad mee worstelt. 
WETHOUDER GEHRELS: We hebben geprobeerd aandacht te vragen voor de C-keringen die in de stad liggen en opgehoogd moeten worden maar dat kan niet, vanwege de monumenten. 
Dus wij zijn er erg voor dat de Deltacommissaris maatregelen neemt zodat ook Amsterdam veilig is als het een keer echt storm mocht worden. 
DELTACOMMISSARIS KUIJKEN: Maar als je op de Zeedijk staat en je loopt daar door het centrum van Amsterdam dan realiseer je je dat je op een kering loopt, een waterkering in de stad. 
Dat weten Amsterdammers waarschijnlijk voor het grootste deel niet maar dat doet je beseffen dat, als de zeespiegel omhooggaat en als de extremen in het weer toenemen, dus in de neerslag dat je ook voor de lange termijn, ook in Amsterdam, iets moet bedenken dat het veilig blijft. 
VOICE-OVER: De rondleiding ging vanaf het centrum over het IJ naar de NDSM-werf en vervolgens richting de wijk Watergraafsmeer die onder het zeeniveau ligt. Tijdens de tocht werd er kennis uitgewisseld over onder meer veiligheid, drinkwater en stedenbouwkundige kwesties. 
De Deltacommissie kan ons absoluut helpen door het water in de brede zin van het woord te beschouwen, hè. 
Wij in Amsterdam hebben lokale problemen die je elders lokaal weer op kunt lossen. 
En het geheel is van nationaal belang. 
Dus de Deltacommissaris kan ons helpen door deze grote kwestie ook in Den Haag nadrukkelijk aan de orde te stellen en zijn maatregelen te nemen en gefinancierd te krijgen. 
Amsterdam heeft zowel met de rivier te maken, met de kust als met het IJsselmeer. 
Dat zijn drie watersystemen die invloed hebben op de situatie in Amsterdam. 
Dus moeten we Amsterdam als integraal vraagstuk voor het water in het Deltaprogramma een plek geven. 
Tegelijk zijn ze bijvoorbeeld afhankelijk van de bescherming aan de rivier de Lek, een heel stuk hiervandaan daar zijn ze afhankelijk van of ze hier droge voeten houden, ja of nee. 
Dus het is voor Amsterdam van groot belang dat het Deltaprogramma ook van hen is.

AFSLUITENDE MUZIEK

(Het Nederlandse wapenschild op een blauwe achtergrond. Beeldtekst: Dit was een productie van de Rijksoverheid.)