Werkzaamheden voor verdubbeling zoetwateraanvoer naar West-Nederland bij droogte afgerond
Tien jaar werk aan gemalen, sluizen en waterwegen in Utrecht en Zuid-Holland is afgerond. Donderdag 15 mei was de feestelijke afsluiting van de werkzaamheden waarmee de alternatieve zoetwateraanvoer naar West-Nederland bij droogte is verdubbeld.
De Klimaatbestendige Wateraanvoer (KWA) is een aanvoersysteem van zoetwater dat wordt ingezet tijdens extreem droge periodes en lage afvoeren van de grote rivieren. Verzilting en waterpeilverlaging kan dan namelijk onomkeerbare schade veroorzaken aan kwetsbare natuur, gewassen, funderingen en dijken in het westen van Nederland. Met steun en financiering vanuit het Deltaprogramma heeft het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden samen met Hoogheemraadschap van Rijnland de afgelopen tien jaar gewerkt aan maatregelen om ervoor te zorgen dat er vanuit het Amsterdam-Rijnkanaal en de Lek nog meer zoetwater naar West-Nederland kan worden aangevoerd.
Op drie routes zijn in totaal 10 projecten uitgevoerd. De maatregelen liepen uiteen van het opheffen van flessenhalzen in sluizen en bij bruggen tot het vergroten van weteringen en het verbeteren van gemalen in onder meer Utrecht, Nieuwegein, Woerden en Bodegraven. Hierdoor is het nu mogelijk om in plaats van 7 m3/s tot wel 15 m3/s zoetwater naar het westen van Nederland te pompen, grofweg niet 1 maar 2 zwembaden per minuut. De capaciteitsuitbreiding is geheel gefinancierd vanuit het Deltafonds; de totale kosten bedroegen ruim 30 miljoen euro.
De klimaatscenario’s laten zien dat we in de toekomst steeds vaker te maken krijgen met langdurige droge periodes en toenemende zoetwatertekorten. Op dit moment is het neerslagtekort in Nederland opgelopen tot het niveau van droogterecordjaar 1976. Dat droge jaar was indertijd de aanleiding voor de aanleg van de oorspronkelijke KWA. Het systeem is vanwege extreme droogte in 1993, 2003, 2011, 2018 en 2022 in werking gezet.
Verschillende sprekers, onder wie deltacommissaris Co Verdaas en de dijkgraven Rogier van der Sande van Hoogheemraadschap van Rijnland en Jeroen Haan van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, blikten tijdens de feestelijke afsluiting in Bodegraven terug op de werkzaamheden en vooruit op de toekomst
Deltacommissaris Co Verdaas: “Mooi dat we vandaag stilstaan bij de maatregelen die we de afgelopen jaren hebben genomen om in droge tijden extra zoetwater aan te kunnen voeren. Dit is belangrijk voor onze landbouw, om bodemdaling te voorkomen, voor de natuur en voor de bedrijven die zoetwater nodig hebben. We zullen in de toekomst vaker te maken krijgen met watertekorten. Daar zullen we ons op moeten aanpassen, door water slim te verdelen, de vraag terug te schroeven en voor een deel ook verzilting te accepteren. Lastige keuzes voor bestuurders op alle niveaus. Ik ben niet pessimistisch over ons vermogen die bocht te maken. Ik heb in ons land al prachtige voorbeelden gezien van ondernemers die zich, bijvoorbeeld op Schouwen-Duiveland of in de Achterhoek, aanpassen aan verdroging. Die ondernemers vragen van overheden wel duidelijkheid en perspectief. Keuzes maken en richting geven: dat is de verantwoordelijkheid waar we voor staan.”
Meer weten over de werkzaamheden aan de KWA+?
- Zie de website: Capaciteitsuitbreiding Klimaatbestendige Wateraanvoer - HDSR en de kaart met projecten hieronder.
- Bekijk hier de video: "Vergroten zoetwateraanvoer naar West-Nederland bij extreme droogte: 10 jaar werken aan 10 projecten"