Ieder jaar reikt de deltacommissaris op het Nationaal Deltacongres het Zonnetje uit, de prijs voor een aansprekend project dat een lichtend voorbeeld kan zijn voor anderen als het gaat om effectieve, innovatieve en kansrijke uitvoering van het nationaal Deltaprogramma.
Ook dit jaar reikt Peter Glas het Zonnetje uit. Maar anders dan voorheen, willen we in 2020 ook de Deltacommunity – letterlijk – een stem geven om te bepalen wie het Zonnetje dit jaar wint.
*Muziek speelt*
Beeldtekst: Nationaal Deltaprogramma.
Het Zonnetje 2020.
De drie genomineerden.
Project Grensmaas, waterveiligheid en natuurontwikkeling.
François Verhoeven – Consortium Grensmaas:
We zijn hier bij het Grensmaas-project. Dat is het grootste rivierproject in Nederland in uitvoering op dit moment. Het project loopt vanaf Maastricht tot aan Echt-Susteren. Meer dan 40 kilometer lang is die Grensmaas, en zorgen we voor hoogwaterveiligheid voor ruim 50 tot 60.000 mensen. De plannen voor een natuurlijke Grensmaas dateren al uit de jaren 80, maar sinds de overstroming van '93-'95 zijn die plannen werkelijk in een stroomversnelling geraakt en werken we nu sinds 2008. Het project is afgerond, eind 2027. Los van de veiligheid, hebben we nog een ander belangrijk aspect: het is de ontwikkeling van ruim 1000 hectare nieuwe natuur. We krijgen straks in de toekomst een omvangrijk gebied van 40 kilometer langs de Maas, waaraan ieder jaar 1 miljoen wandelaars worden verwacht. Het project wordt gefinancierd met de winning en de verkoop van 50 miljoen ton zand en grind. Alleen in dit stuk van Nederland is grind te winnen. Dus hier kunnen we een prachtige combinatie maken met de grenswinning, natuurontwikkeling en hoogwaterveiligheid, dat is uniek. Het succes van het Grensmaas-project is ook terug te voeren op de innige band die we hebben opgebouwd met de bewoners in de dorpen langs de Maas. Samen hebben we echt gewerkt, aan de keukentafel, in zaaltjes, aan de ontwerpen van dit project. Het is niet voor niets dat de provincie Limburg project Grensmaas heeft uitgeroepen als voorbeeldproject voor burgerparticipatie. Daar zijn we echt uitermate trots op.
*Muziek speelt*
Beeldtekst: Grotestraat Nijverdal, klimaatbestendige inrichting.
Vincent Rodijk – Gemeente Nijverdal:
tot 2015 liep door deze straat de rijksweg van Zwolle naar Almelo. Vervolgens werd er een tunnel gebouwd door Rijkswaterstaat en dat was voor ons reden om deze weg te transformeren van een rijksweg naar een winkelstraat. Dat hebben we gedaan, niet als gemeente door zelf een plan te maken, maar we hebben inwoners en ondernemers gevraagd om met ons mee te denken wat goed zou zijn voor het centrum van Nijverdal. En dat plan hebben we later technisch vertaald in een klimaatadaptieve situatie, wat je hier kunt zien. Hier hebben we een wadi gebouwd waarvan het de bedoeling is om het water in dit gebied langer vast te houden. Dat doen we door de beplanting, maar ook om eventueel hoosbuien en wateroverlast te voorkomen. En dat wordt dan via kanalen die aangelegd zijn wordt dat gespreid afgevoerd richting de rivier de Regge. Ja, het werkt zeker, absoluut. Ja, je kunt zien dat het functioneert. En het is totaal een bergingscapaciteit van 750m3. Dus daarmee zijn we ook qua klimaat echt toekomstbestendig en kunnen we jaren vooruit is de verwachting. Wij staan tussen nationaal park Sallandse Heuvelrug en het Reggedal. Daar is ook rekening mee gehouden met de beplanting en de bomen die zijn aangeplant, zodat als je hier in het centrum staat, je heel goed doorhebt dat je in een prachtige gemeente bent met een nationaal park in de achtertuin. Ik ben enorm trots, niet alleen vanwege het project zelf, maar ook met name dat we het samen met inwoners en ondernemers hebben gedaan. En die hebben ervoor gezorgd dat er uiteindelijk dit resultaat mogelijk is gemaakt. Waar eigenlijk iedereen heel enthousiast over is.
*Muziek speelt*
Beeldtekst: Bedenkers klimaatbestendige zoetwatervoorziening hoofdwatersysteem.
Neeltje Kielen – Rijkswaterstaat:
Als Deltaprogramma Zoetwater hebben wij een strategie voor het hoofdwatersysteem bedacht om tijden van droogte en laagwater-perioden het water op een slimme manier te verdelen, zodat we voldoende zoetwater hebben voor alle gebruiksfuncties. Je hebt er alle waterbeheerders en alle watergebruikers bij nodig, dus je gaat sturen over je eigen grenzen heen. Anders dan vroeger, toen hadden we vaste regels van hoe we het water verdeelden. Achter mij is stuw Hagestein. Dat is een voorbeeld van een van de regelknoppen in het hoogwatersysteem die we gaan bedienen, afhankelijk van de toestand van het watersysteem die wordt gebruikt om de Lek zoet te houden, wat de één van de strategische zoetwaterbuffers is. De aanleidingen zijn natuurlijk: de zorgen over klimaatverandering, toenemende droogte, toenemende verzilting. En één van de grote voorbeelden is de droogte van 2018. Wat we geleerd hebben over de afgelopen jaren hebben we gecombineerd in de strategie voor het hoogwatersysteem. Ik ben trots dat we dit als waterbeheerders samen neer hebben kunnen zetten als strategie. Hier kunnen we weer heel wat klimaatverandering mee aan. Absoluut.
*Muziek speelt*
Beeldtekst: Het Zonnetje 2020.
Nationaal Deltaprogramma.
www.deltaprogramma.nl