Voorkeursstrategie Hoge Zandgronden
De hoge zandgronden zijn gevoelig voor droogte. Het heeft structurele gevolgen voor het grond- en oppervlaktewater. De beschikbaarheid van zoetwater verbeteren is dus van groot belang. Maatregelen moeten daarvoor zorgen. Het jaar 2018 liet zien hoeveel schade extreme droogte kan aanrichten, met name in de land- en tuinbouw. Ook heeft droogte negatieve effecten op de natuur en waterkwaliteit in natuurgebieden en in beken. Ook 2019 en 2020 waren bijzonder droog. Naast droogte zijn de hoge zandgronden ook gevoelig voor wateroverlast. Het is daarom belangrijk verschillende maatregelen goed op elkaar af te stemmen.
De voorkeursstrategie voor de hoge zandgronden betreft een lange-termijnaanpak (2050). Een programma van specifieke maatregelen (2022-2027) kijkt naar de korte termijn. Het toekomstperspectief voor de periode tot 2027 luidt: ‘In 2027 is klimaatbestendig en waterrobuust inrichten de gangbare praktijk. In 2027 voldoet 20 procent van de Hoge Zandgronden aan de ambitie voor 2050.’ De maatregelen voor zoetwater en ruimtelijke adaptatie zijn zoveel mogelijk met elkaar verweven.
Actief grondwaterbeheer
De kern van de voorkeursstrategie is actief grondwaterbeheer, met als doel het aanwezige water in het gebied beter vast te houden. De keuze voor actief grondwaterbeheer volgde uit een van de adviezen van de Beleidstafel Droogte. Er zijn verschillende voorbeelden van actief grondwaterbeheer, bijvoorbeeld: het sturen van de wateraanvoer voor grondwateraanvulling in de winterperiode, het vasthouden van water in het detailwatersysteem en in landbouwbodems en grondwaterstanden verhogen en grondwater aanvullen door middel van ruimtelijke adaptatie. Andere opties zijn: infiltratie van hemelwater in het stedelijk gebied en besparing en hergebruik van water in de landbouw en door bedrijven en burgers.
Maatregelen in samenhang
Integraliteit is belangrijk. De zoetwateraanpak wordt verbonden met ruimtelijke opgaven voor bijvoorbeeld landbouw, natuur en economie en met andere water- en klimaatopgaven. De gevolgen van extreem weer voor de hoge zandgronden vragen om een samenhangende aanpak. In het regionaal bestuurlijk overleg voor Limburg en Noord-Brabant is in 2020 besloten om één strategie vast te stellen voor zowel zoetwater als klimaatadaptatie. Dit staat beschreven in het Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie Zuid-Nederland. Ook in de regio Oost is één strategie vastgesteld voor zowel de zoetwateropgave als de maatregelen in het kader van ruimtelijke adaptatie.
Verder naar:
Maatregelen Hoge Zandgronden