Om 12.30 uur start de plenaire uitzending van ‘De Delta Draait Door’. Rens de Jong is gespreksleider en bespreekt de actualiteiten in het Deltaprogramma met de gasten van de dag. Deltacommissaris Peter Glas is zijn tafelheer gedurende de uitzending. Gasten zijn Cora van Nieuwenhuizen, minister van Infrastructuur en Waterstaat, Annemieke Nijhof, algemeen directeur van Deltares, Jeroen Haan, dijkgraaf en vice-voorzitter van het Bestuurlijk Platform Zoetwater, Ingrid Thijssen, voorzitter VNO- NCW en Peter Kuipers Munneke, NOS-weerman, meteoroloog en glacioloog. Tijdens de uitzending maken we diverse digitale uitstapjes door Nederland.
Peter Glas is sinds 1 januari 2019 deltacommissaris. Als regeringscommissaris geeft hij leiding aan het nationaal Deltaprogramma. Een samenwerkingsprogramma tussen Rijk, waterschappen, provincies, gemeenten en maatschappelijke organisaties. Elk jaar doet hij een voorstel voor het Deltaprogramma, met daarin concrete maatregelen voor de waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en de klimaatbestendige inrichting van Nederland.
De Nederlandse delta is de veiligste ter wereld. Om dat zo te houden kijkt het Deltaprogramma ver vooruit, naar het jaar 2100 en daar voorbij. Leidend is: hoe geven we toekomstig generaties maximale keuzevrijheid bij beslissingen over het beveiligen van de delta. Volgens Peter Glas is de kracht, het vertrouwen, het lerend vermogen en het geheugen van de “deltacommunity” doorslaggevend voor het succes op lange termijn.
Op het Deltacongres gaat het natuurlijk ook over het Deltaprogramma 2021. Een bijzonder Deltaprogramma met de resultaten van de eerste herijking van de deltabeslissingen en voorkeursstrategieën sinds de start van het programma. Peter Glas: ‘We liggen op koers, maar de komende jaren hebben we een forse uitdaging om de doelstellingen voor waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en ruimtelijke adaptatie in 2050 te halen. We moeten versnellen en intensiveren. Er moet echt een schepje bovenop.
Het 11e Deltacongres – de stijging van de zeespiegel, de piekbuien en de aanhoudende droogte maken het zeer actueel. Na elf jaar consistent watermanagement zit Nederland op het goede pad, maar we moeten sneller! Een duidelijke boodschap in het herijkte Deltaprogramma 2021.
Cora van Nieuwenhuizen: ‘We versnellen als het gaat om de zeespiegel en de piekbuien, maar we verzetten ook de bakens. De droogte in 2018 was nieuw. Dat het geen incident was, leerden we in 2019 en 2020. De les is helder: we waren al kampioen dijken bouwen, maar we moeten óók kampioen worden in het vasthouden van water.
Ik heb geld vrijgemaakt voor de aanpak van droogte en een impuls voor klimaatadaptatie. De waterpartners van het Deltaprogramma hebben de expertise en de creativiteit. Het Deltacongres en ook de internationale Climate Adaptation Summit in januari zijn momenten om met the best and the brightest uit de waterwereld nieuwe plannen te maken, van elkaar te leren en te inspireren.
Ik hoop u allemaal (online) te zien!
Jeroen is sinds 2019 dijkgraaf van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en vice-voorzitter van het bestuurlijk platform zoetwater. De regionale overheden en stakeholders van het deltaprogramma zoetwater hebben samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een ambitieus investeringsplan voor de komende zes jaar opgeleverd.
Jeroen Haan: 'De inspanningen in maatregelen tegen droogte worden verdubbeld en daar wordt € 800 miljoen voor uitgetrokken. Voor echte weerbaarheid volstaan de traditionele maatregelen in het watersysteem niet meer, we lopen tegen de grenzen aan. Vanuit het water moeten we meer “op het land kruipen” en daarbij grens ontkennend samenwerken, keuzes maken voor een klimaatbestendig land- en watergebruik en dus bij de inrichting van een toekomstbestendig Nederland.’
Peter Kuipers Munneke is weerman bij de NOS, maar ook poolonderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Hij vindt het belangrijk om onze kennis over het weer, het klimaat en de poolgebieden laagdrempelig uit te leggen, bijvoorbeeld in theatercolleges en met een serie podcasts.
Zijn onderzoek richt zich op de vraag hoe de poolgebieden, waaronder de grote ijskappen op Groenland en Antarctica, reageren op de huidige snelle opwarming van de Aarde. Kuipers Munneke: ‘Die veranderingen komen voor Nederland in veel gedaantes, en alle hebben ze een grote invloed op de waterhuishouding in onze delta, van droogte tot hoosbuien. Maar op de lange termijn is vooral de zeespiegel voor ons land een existentiële bedreiging.’
Peter Kuipers Munneke: ‘Het Deltaprogramma is een fantastisch, adaptief instrument om ons land aan te passen aan alle veranderingen. Maar om dat zo lang mogelijk succesvol te kunnen doen, is het zaak om de veranderingen zélf zo klein mogelijk te houden. En dat betekent vol inzetten op CO2-reductie, om de meest ingrijpende gevolgen van de wereldwijde opwarming te ontlopen. Misschien wel onder leiding van een Deltacommissaris Mitigatie.
Annemieke Nijhof is per 1 oktober 2020 benoemd tot algemeen directeur van Deltares. Zij heeft op verschillende plekken vanuit het bedrijfsleven en de overheid gewerkt aan waterbeheer, milieu, ruimtelijke ordening en duurzaamheid. In 2008 heeft zij als Directeur-Generaal Water bijgedragen aan de totstandkoming van de Deltawet, het Deltafonds en het Deltaprogramma.
Annemieke Nijhof: ‘Ik heb een passie ontwikkeld voor de ondergrond en het watersysteem: meer dan we ons realiseren bepaalt deze basis wie we zijn en hoe onze toekomst er uit ziet. De welvaart en het welzijn in onze Delta is niet vanzelfsprekend: klimaatverandering en gewijzigd landgebruik vragen om een grote alertheid om voorbereid te zijn en maatschappelijke ontwrichting en verdriet te voorkomen. En met onze ervaring, kennis en governance kunnen we ook andere Delta’s inspireren.'
Ingrid Thijssen is sinds september 2020 voorzitter van ondernemingsorganisatie VNO-NCW. Thijssen (1968) was hiervoor voorzitter van de Raad van Bestuur van Alliander en in die hoedanigheid lid van het Dagelijks Bestuur van VNO-NCW. Daarvoor is zij directievoorzitter van NS Reizigers geweest.
Ingrid Thijssen: 'Het Deltaprogramma waarborgt onze gemeenschappelijke toekomst. Om onze volgende generaties te beschermen tegen te snel stijgende waterspiegels, ons land klimaatbestendig te maken én prettig leefbaar te houden, is goed waterbeleid essentieel. Het programma is een mooi voorbeeld van hoe innovatie en vernieuwing zorgen voor brede werkgelegenheid in Nederland, en daarnaast onze internationale koppositie op het gebied van watermanagement verder verstevigt.'
Rens de Jong is de gesprekleider van ‘De Delta Draait Door’. Rens is een bekend geluid voor zakelijk Nederland. Sinds 2000 is hij één van de bekende stemmen van BNR Nieuwsradio. Hij presenteert nu iedere week “Werkverkenners”. Daarnaast was hij regelmatig te zien op RTLZ met het programma “Z in Zaken”. Ook is Rens ondernemer en veelgevraagd dagvoorzitter.
Rens: 'Dit zijn uitdagende tijden, waar we met z’n allen naarstig op zoek moeten naar oplossingen. Ik ben al jaren bezig met duurzaamheid en klimaatverandering. Naast dat we alles op alles moeten zetten om onze impact op de aarde te verminderen, zullen we ons ook moeten voorbereiden op wat komen gaat. Daarom vind ik het deltaprogramma zo interessant. Om langjarig te investeren in de veiligheid van ons land, vergt visie en leiderschap.'
