Unieke aanpak nationale Deltaprogramma

Deze manier van werken heet adaptief deltamanagement: de juiste stappen zetten op het juiste moment. Meebewegen waar kan, aanpassen zodra het moet. Door het tempo van de klimaatverandering zijn er zorgen of Nederland zich snel genoeg kan aanpassen. Hierdoor volstaat deze werkwijze mogelijk niet meer altijd. We onderzoeken daarom de uitbreiding van adaptief deltamanagement met interventies die gericht zijn op een systeemoverstap.

Meten, Weten, Handelen

De partners in het nationaal Deltaprogramma werken volgens de methodiek ‘Meten, Weten, Handelen’.

De methodiek bestaat uit een aantal vragen: 

• Zijn we nog op schema: verloopt de uitvoering volgens plan en bereiken we de doelen? 
• Zijn we nog op koers: zijn er nieuwe ontwikkelingen die aanleiding geven voor het bijstellen van eerder gemaakte keuzes? 
• Integrale aanpak: pakken we de opgaven integraal aan? 
• Participatie: is er waar nodig sprake van brede participatie van overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en burgers? 

Vaste ritmiek

Het Deltaprogramma geeft volgens een vast ritme antwoord op bovenstaande vragen. De deltacommissaris rapporteert elk jaar, op Prinsjesdag, over de uitvoering van de deltaplannen, en presenteert concrete voorstellen en maatregelen voor de komende jaren.  

Zesjaarlijkse herijking

De wereld om ons heen verandert en er ontstaan nieuwe inzichten. De effecten van maatregelen worden beter zichtbaar en de kennis over klimaatverandering neemt toe. Daarom vindt elke zes jaar een herijking plaats van de deltabeslissingen en regionale strategieën. Ligt het Deltaprogramma op schema? Of moet de koers bijgesteld worden? En zo ja, hoe dan? In het Deltaprogramma 2021 staan de resultaten van de eerste herijking, in de vorm van bijgestelde deltabeslissingen en voorkeursstrategieën. 

Tot en met 2026 voeren we de tweede zesjaarlijkse herijking uit. De resultaten hiervan krijgen een plek in het Deltaprogramma 2027. Bij deze herijking is samenhang en verbinding een belangrijk aandachtspunt. We onderzoeken klimaatbestendige oplossingen voor het waterbeheer en de keuzes over de inrichting van ons watersysteem. Die keuzes kunnen gebiedsoverstijgende gevolgen hebben.

Eind 2024 hebben we de mogelijk te herijken onderdelen van de deltabeslissingen en voorkeursstrategieën én oplossingen scherper in beeld. Daarna ontwikkelen en vergelijken we alternatieven om Nederland veilig, leefbaar en waterbestendig te houden. 

Signaleren

Een speciale Signaalgroep houdt in de gaten of er nieuwe (wetenschappelijke) inzichten zijn waarop het Deltaprogramma moet anticiperen en adviseert daarover elk jaar de deltacommissaris. De Signaalgroep bestaat uit mensen van onder andere het KNMI, Rijkswaterstaat, Deltares, Wageningen Universiteit en Research, het Planbureau voor de Leefomgeving en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het laatste advies van de Signaalgroep dateert van eind 2022. Naar verwachting levert de Signaalgroep eind 2024 een nieuw advies op. De adviezen van de Signaalgroep zijn via het overzicht van publicaties terug te vinden.

De Signaalgroep gaf bijvoorbeeld aan dat misschien sprake is van een versnelde zeespiegelstijging. Dit leidde in 2019 tot het initiatief van de minister van Infrastructuur en Waterstaat en de deltacommissaris om het  Kennisprogramma Zeespiegelstijging in gang te zetten.

Rijk en regio samen

Het water in Nederland is van ons allemaal. Daarom werken rijk en regio samen aan een hoger nationaal doel: Nederland fysiek veilig en leefbaar houden. Waterschappen, gemeenten, provincies, ministeries en Rijkswaterstaat zijn partners in het Deltaprogramma. Maar ook inwoners en maatschappelijke organisaties, zoals woningbouwcorporaties en hoveniers, praten regelmatig mee over de te nemen maatregelen. De organisatie van het Deltaprogramma past bij de bijzondere aanpak.