Maatregelen Kust

De uitvoering van de voorkeursstrategie Kust is al in volle gang. Sinds 1990 vinden jaarlijks zandsuppleties plaats langs de Nederlandse kust en werken partijen samen om ook ruimte te bieden aan natuur en recreatie. Voor de komende jaren staan nieuwe projecten op de agenda. 

De maatregelen voor de kust staan in detail omschreven in het Deltaplan Waterveiligheid en het Uitvoeringsprogramma Kustlijnzorg.

Mijlpalen 2015-2023

De afgelopen jaren is een aantal mijlpalen bereikt met betrekking tot de kust:

  • In 2015 is de Hondsbossche zeewering tussen Petten en Camperduin versterkt door de aanleg van zandduinen en een strand voor de dijk. 
  • Eind 2016 is het programma Zwakke Schakels Kust afgerond. Dat jaar werd het laatste onderdeel van de zwakke schakel West-Zeeuws-Vlaanderen formeel opgeleverd. 
  • Provincies hebben in 2017 en 2018 als uitwerking van het Kustpact een zonering opgesteld voor de kustzone. Hiermee hebben ze vastgesteld waar wel, waar geen en waar onder voorwaarden ruimte is voor nieuwe (recreatieve) bebouwing.
  • Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft in 2022 voor het eerst de Kustpactmonitor uitgevoerd, waaruit blijkt dat de gemaakte afspraken daadwerkelijk leiden tot de gewenste effecten. 
  • In 2017 heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) de handhaving van de Basiskustlijn (BKL) geëvalueerd. Op basis daarvan is de BKL in 2018 herzien; de BKL is daarbij op verschillende plaatsen langs de kust aangepast. Ook in 2023 is de BKL geactualiseerd en op enkele plekken qua ligging geoptimaliseerd. 
  • Rijkswaterstaat heeft in 2018 en 2019 een pilotsuppletie van 5 miljoen kubieke meter uitgevoerd op de buitendelta in het Amelander Zeegat (tussen Ameland en Terschelling). Rijkswaterstaat onderzoekt hier hoe de Nederlandse kust op een duurzame manier kan meegroeien met de zeespiegelstijging.  
  • In 2021 is het onderzoeksproject Zandige Kust in uitvoering gegaan, voortbouwend op het project Kustgenese 2.0. Het project is onderdeel van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging.

Plannen 2024-2026

De komende jaren staan onder meer de volgende projecten en activiteiten op de agenda:

  • n het onderzoeksproject Zandige Kust (onderdeel van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging) wordt uitgezocht hoeveel zand er nodig is voor toekomstige zandsuppleties bij verschillende waarden van de zeespiegelstijging. Ook de beschikbaarheid van voldoende zand, die hiervoor te winnen is in de Noordzee, wordt onderzocht.  

  • Eind 2023 wordt de Tussenbalans van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging uitgebracht. 

  • In de periode 2022-2027 brengt Rijkswaterstaat langs de Nederlandse kust vooralsnog jaarlijks ongeveer 11 miljoen kubieke meter zand aan. Dat is in die periode voldoende om de basiskustlijn te handhaven en het kustfundament te voeden. 

  • In 2024 is het project Innovaties in de kustlijnzorg (IKZ) gereed. Dit programma van het Directoraat-generaal Water en Bodem heeft als doel nieuwe technieken te ontwikkelen om de kustlijnzorg duurzamer te maken, en onderzoekt de mogelijkheden om de uitstoot van CO2, fijnstof en stikstof bij zandsuppleties sterk te verminderen.
  • Het onderzoek over de kust in de periode 2022-2026 staat in de Kennisagenda van het Deltaprogramma. Belangrijke kennisvragen gaan over de onzekerheden van de (versnelde) zeespiegelstijging. Het Kennisprogramma Zeespiegelstijging doet onderzoek naar het verkleinen van deze onzekerheden. Op basis daarvan vindt in 2026 een herijking plaats van de deltabeslissing voor Waterveiligheid, de Beslissing Zand en de voorkeursstrategie Kust. Uiteindelijk moet dit leiden tot mogelijk aangepaste randvoorwaarden en uitgangspunten voor kustversterkingen én ruimtelijke ontwikkelingen met een langere levensduur. 
  • Deze randvoorwaarden en uitgangspunten kunnen dan na 2026 worden vastgelegd in omgevingsvisies op gemeentelijk, provinciaal en rijksniveau. 
  • De Deltascenario’s worden bijgesteld op basis van onder andere de nieuwe klimaatscenario’s van het KNMI. Deze verschijnen eind 2023.