Wat zijn mogelijke oplossingen voor zeespiegelstijging in de verre toekomst?

Het Kennisprogramma Zeespiegelstijging analyseert bestaande plannen en initiatieven op het gebied van zeespiegelstijging. Zijn er ook mogelijkheden voor alternatieve strategieën in de verre toekomst?

De onzekerheid over de toekomstige zeespiegelstijging is nog groot, en dat bemoeilijkt nu het maken van een goede keuze. Het Kennisprogramma onderzoekt daarom wat we nu kunnen doen en laten om toekomstige keuzes open te houden en uitvoering daarvan mogelijk te maken.

Met de regionale partners van het Deltaprogramma onderzoekt het kennisprogramma wat de mogelijke gevolgen zijn van een zeespiegelstijging van meer dan twee meter. Dat gebeurt in gebiedsgerichte bijeenkomsten. Wat zijn mogelijke oplossingen? Hoe houd je rekening met de investeringsagenda’s op het gebied van duurzame energie, woningbouw, landbouw, infrastructuur en natuur? De bijeenkomsten leiden uiteindelijk tot regionaal uitgewerkte opties voor de lange termijn. Lees hieronder de verslagen van de bijeenkomsten.

Verslagen gebiedsgerichte bijeenkomsten

Drie consortia aan de slag

Na de ruimtelijke verkenningen van de gebiedsbijeenkomsten gingen drie consortia vanaf april 2023 tekenen en rekenen aan de toekomstige inrichting van Nederland. Deze samenwerkingsverbanden bestaan uit overheden, kennisinstellingen, ingenieurs- en ontwerpbureaus en waterbouwers. Ze werkten verschillende oplossingen uit voor een klimaatbestendige inrichting van ons land, uitgaande van een toekomstige zeespiegelstijging van twee meter (in 2100) tot vijf meter (in 2200).

De eerste uitwerking maakten ze op basis van eerdere plannen en gebiedsbijeenkomsten en die de langetermijnscenario's van Deltares. Dit leverde een beeld op van wat technisch, fysisch en ruimtelijk wel en niet mogelijk is, ook bij een grote zeespiegelstijging. Op basis daarvan kan worden bekeken waar en hoeveel ruimte we in de toekomst nodig hebben voor maatregelen, zoals dijkversterkingen, waterberging, pompen of zelfs landaanwinning. Het werk van de consortia levert daarmee belangrijke informatie op voor de keuzes die we moeten maken bij onze ruimtelijke inrichting, bijvoorbeeld voor de woningbouw en de energietransitie.

Oplossingen onder de loep

De consortia richtten zich op de oplossingen Zeewaarts, Meebewegen en Beschermen.

Het consortium Beschermen onderzocht de oplossingen waarbij de kust tegen overstromingen en erosie wordt beschermd met keringen, zandsuppletie en wetlands en waarbij de rivierarmen wel of niet helemaal worden afgesloten met dammen of stormvloedkeringen en overtollig water tijdelijk wordt geborgen en/of weggepompt.
Het consortium Zeewaarts werkte de richting verder uit waarbij we extra waterberging voor de kust creëren door de aanleg van een tweede kustlijn, en lokaal de kust verbreden.
Het consortium Meebewegen concretiseerde de oplossing waarbij we het landgebruik aanpassen aan de zeespiegelstijging, land ophogen en aangepast – bijvoorbeeld drijvend of op palen - bouwen.

Aan de consortia doen in totaal 20 partijen deel, hun samenwerking vindt plaats onder de vlag van de Topsector Water.

Eindrapportages Zeewaarts, Meebewegen en Beschermen

Tijdens het congres Zeespiegelstijging op 4 maart 2024 presenteerden de drie onderzoeksgroepen de eindrapportages over de denkrichtingen. De onderzoeken geven een beeld van de mogelijkheden om Nederland voor de langere termijn veilig te houden voor een stijgende zeespiegel.