Kennis is cruciaal voor het nationaal Deltaprogramma. Het is de basis voor het nemen van belangrijke besluiten over bijvoorbeeld de veiligheid, economie en leefomgeving in Nederland. Daarom besteedt het nationaal Deltaprogramma veel aandacht aan het toepassen, ontwikkelen en delen van kennis. 

Het Deltaprogramma werkt aan het verbeteren van de kennisbasis en het ontsluiten van de meest actuele kennis, via o.a.:  

Ook bij de Tweede Herijking van het Deltaprogramma wordt veel nieuwe kennis ontwikkeld. 

Kennisnetwerk Deltaprogramma en Deltafacts  

Kennis delen is net zo belangrijk als kennis ontwikkelen. Dat gebeurt op verschillende manieren:  

Kennisnetwerk Deltaprogramma 

Het kennisnetwerk Deltaprogramma bestaat uit gedreven en inhoudelijk geïnteresseerde betrokkenen, die werken in het brede domein van het Deltaprogramma. Dit zijn onder andere vertegenwoordigers van thematische deelprogramma’s van het Deltaprogramma en van gebiedsspecifieke deelprogramma’s van het Deltaprogramma. De leden zijn onder meer werkzaam bij ministeries (LNV, DGWB), Rijkswaterstaat, provincies en waterschappen. Daarnaast zijn universiteiten en kennisinstellingen als Deltares, PBL, KNMI en CAS vertegenwoordigd. Het netwerk komt elke 6 weken bij elkaar.  

Het doel van het kennisnetwerk is om informatie uit te wisselen over ontwikkelingen in de brede context van het Deltaprogramma. Daarnaast zoekt het netwerk actief naar interactie met relevante thema’s buiten het Deltaprogramma.  

Deltafacts 

Dit is een online kennisdossier van STOWA met een korte samenvatting van kennis op het gebied van waterbeheer, klimaatverandering en waterkwaliteit. Waterbeheerders kunnen deze informatie gebruiken bij het maken van keuzes. Deltafacts werden ontwikkeld als onderdeel van het programma Deltaproof van STOWA en samenwerkende waterschappen.   

Kennisagenda

Voor een optimale uitvoering van het Deltaprogramma zijn innovaties en antwoorden op kennisvragen nodig. Die kennisvragen, afkomstig van de thema's en gebieden van het Deltaprogramma, worden gebundeld in de kennisagenda. In de agenda staan de lopende en gewenste activiteiten op het gebied van toepassingsgerichte kennis, (technische) innovaties en diepgaand onderzoek. De agenda wordt op basis van de herijking geactualiseerd en als achtergronddocument opgenomen in het Deltaprogramma.  
 

De kennisvragen uit de kennisagenda worden opgenomen in ontwikkelprogramma’s voor kennis van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat en het KNMI. De verworven kennis krijgt een plek in verschillende uitingen, zoals: 

  • de nieuwe kennis- en innovatieagenda; 
  • contracten van de Topsector Water;  
  • water- en klimaatgerelateerde vragen in de Blauwe Route van de Nationale Wetenschapsagenda; 
  • NL2120, het kennis- en innovatieprogramma van het Nationaal Groeifonds. 

Nationaal Water Model en deltascenario’s

De beslissingen, strategieën en maatregelen in het Deltaprogramma moeten inhoudelijk goed onderbouwd zijn. Om ervoor te zorgen dat alle deelprogramma’s van het Deltaprogramma dezelfde actuele kennis en methoden gebruiken, is het Nationaal Water Model ontwikkeld. Met dit model verrichten we alle voorspellingen en voeren we analyses uit die te maken hebben met water. Denk aan waterveiligheid, de zoetwatervoorziening en waterkwaliteit. 

De deltascenario’s

Het Deltaprogramma kijkt vooruit naar 2050 en 2100 en schetst mogelijke toekomstbeelden. Hoe ziet het klimaat eruit de komende eeuw? En wat zijn de sociaaleconomische ontwikkelingen de komende decennia? Werken met verschillende toekomstbeelden zorgt ervoor dat Nederland goed voorbereid is. 

In 2024 publiceerden we de nieuwe deltascenario’s. Deze geven vier mogelijke, plausibele toekomstbeelden voor 2050 en 2100. Ze houden rekening met klimaatverandering, klimaatmitigatie (het terugdringen van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen) en sociaaleconomische veranderingen (bevolkingsgroei, economische en ruimtelijke ontwikkelingen). Voor elk deltascenario is onderzocht hoe de toekomstige wateropgaven voor zoetwaterbeschikbaarheid, wateroverlast en waterveiligheid er in 2050 en 2100 uit zien. 

In alle scenario’s worden de opgaven voor watertekort, wateroverlast en waterveiligheid meer en groter. Steeds vaker zal er een stapeling van opgaven zijn. Gebieden krijgen te maken met watertekort, wateroverlast en waterveiligheid. De deltascenario’s laten zien waar het gaat knellen en helpen om oplossingen te vinden. Het Nationaal Water Model wordt ingezet om de scenario’s kwantitatief te vertalen naar wateropgaven (bijvoorbeeld kilometers dijkversterking) en om de effectiviteit van strategieën en maatregelen te kunnen bepalen. 

Kennisprogramma Zeespiegelstijging

Het Kennisprogramma Zeespiegelstijging levert inzicht in de mate van zeespiegelstijging, nu en in de toekomst. Het brengt de mogelijke gevolgen van de zeespiegelstijging voor Nederland in beeld. Onderzocht wordt hoe we Nederland veilig en leefbaar kunnen houden. Het programma levert kennis waarmee we tijdig keuzes kunnen maken voor de bescherming en inrichting van Nederland. Het is een initiatief van de minister van Infrastructuur en Waterstaat en de Deltacommissaris. Het is gestart in 2019 en eindigt in 2026. 

Signaalgroep

De Signaalgroep Deltaprogramma houdt relevante ontwikkelingen voor het Deltaprogramma in de gaten en brengt jaarlijks advies uit over hoe met deze ontwikkelingen om te gaan. Hierdoor wordt inzichtelijk of deze ontwikkelingen aanleiding zijn om de koers of het tempo van het Deltaprogramma bij te stellen.